Jay Asher - Trzynaście powodów

Autor: Jay Asher
Tytuł: Trzynaście powodów
Oryginalny tytuł: Thirteen Reasons Why
Wydawnictwo: Rebis
Rok wydania: 2009
Liczba stron: 272













Dziś opowiem co nieco o bardzo wyjątkowej książce. O jednej z najlepszych jakie czytałam w całym moim życiu. Wielokrotnie o niej wspominałam, ale pierwszy raz czytałam ją cztery lata temu i nie chciałam pisać jej recenzji. Kilka dni temu przeczytałam ją ponownie i jestem pewna, że za jakiś czas znów do niej powrócę. Jej autorem jest Jay Asher, to jego debiut literacki, choć moim skromnym zdaniem czyta się ją, jakby to była już któraś książka w dorobku autora i jakby był już w pełni ukształtowanym pisarzem. Niestety niewiele mówi się o tej książce w Internetach, może dlatego, że od jej premiery minęło już 5 lat. Być może niektórym z Was Jay Asher bardziej znany jest z Ty, ja i fejs, na której temat nie będę się wypowiadać, ponieważ jej nie czytałam.

Bohaterem Trzynastu powodów jest Clay Jensen, który pewnego dnia odnajduje w swym domu tajemniczą przesyłkę, bez nadawcy, bez jakichkolwiek wyjaśnień. W środku znajduje się siedem kaset, na których nagrała się Hannah, dziewczyna, która przed dwoma tygodniami popełniła samobójstwo. Wyjawia nazwiska trzynastu osób, które przyczyniły się do jej osobistej tragedii, do depresji i braku zrozumienia wśród rówieśników, a w efekcie do chęci odejścia z tego świata. Clay jest jedną z osób wymienionych na taśmach. Chłopak przez kilka godzin słucha nagrań chodząc po mieście, odwiedzając miejsca, w których Hannah często przebywała i zdaje sobie sprawę, jak okrutni i egoistyczni potrafią być inni ludzie.

"Mam nadzieję, że jesteście gotowi, ponieważ zamierzam wam opowiedzieć o swoim życiu. A konkretniej, dlaczego moje życie się skończyło. Bo skoro słuchacie tych taśm, jesteście jednym z tych powodów."

Trzynaście powodów to niezwykle pouczająca powieść. Skłania do refleksji i uświadamia, że nasze słowa czy działania wpływają nie tylko na nas samych, ale często także na tych, którzy nas otaczają. Tak naprawdę nie wiemy zbyt wiele o Clay'u, jego życiu, zainteresowaniach czy rodzinie. Książka ta to tylko 24 godziny z życia chłopaka, niby niewiele, ale w tym czasie zmienia się ono na zawsze. To on jest narratorem, więc zdradza nam na swój temat jedynie to, co chce. Autor nie skupia się tu na głównym bohaterze, a na historii, której wysłuchuje. Mimo, iż nie ma tu porywającej akcji, bo Clay przez cały czas tylko słucha kaset odwiedzając miejsca, w których bywała Hannah, to od lektury nie da się oderwać w takim samym stopniu jak od książek pełnych zaskakujących zwrotów akcji. Ważne jest również to, że razem z Clay'em słuchamy tych kaset; to, co mówi Hannah napisane jest słowo w słowo, nie ma tu żadnych domysłów.

Najgorsza jest świadomość, że Hannah już nie żyje, znamy bowiem zakończenie historii już od pierwszych stron lektury. Dzięki temu możemy pomyśleć, zagłębić się w szczegóły fabuły, nie czytamy tej książki po to, by poznać zakończenie, jak to często się zdarza, przynajmniej mnie, a po to, by po prostu poznać historię Hannah.

"Gdy wybierzesz kogoś na obiekt żartów, ponosisz odpowiedzialność, kiedy ma to wpływ na zachowanie innych ludzi."

Powieść ta napisana jest bardzo przystępnym językiem, ponieważ adresowana jest do młodzieży. Moim zdaniem nadaje się ona dla osób w każdym wieku; dorosłym, czy to rodzicom czy pedagogom pokaże, że warto jest rozmawiać o problemie samobójstw z dziećmi i młodzieżą, a przede wszystkim starać się ich wysłuchać i zrozumieć. Po raz pierwszy czytałam ją cztery lata temu, jak już wspominałam i tak samo podobała mi się wtedy jak i teraz Kiedy sięgałam po nią drugi raz, byłam równie podekscytowana jak Clay sięgający po pierwszą kasetę.

"Każda strona tych kaset wywraca do góry nogami kolejne moje wspomnienie. Ludzie, których znam, okazują się zupełnie inni, niż myślałem."

Wydawać by się mogło, że książka jest przewidywalna, ale takie myślenie jest błędne. Co prawda wiemy, jak zakończyła się historia Hannah, ale tego, co skłoniło ją do podjęcia tego kroku nie da się domyślić. Historia ta chwyta za serce, może nie wywołuje łez, a jedynie smutek, a nawet żal, ale przez długi czas nie chciała opuścić moich myśli. A czy Wy bylibyście na tyle odważni, by wysłuchać taśm, gdyby zawitały w Waszych domach?

Ocena: 10/10